Hebben jouw werknemers medezeggenschap in de bedrijfsvoering? Bijvoorbeeld in een ondernemingsraad (OR) of in een personeelsvertegenwoordiging (PVT)? Dan moet je de OR of de PVT bij een (voorgenomen) reorganisatie soms om advies vragen. Hoe zit dat?
Adviesrecht OR
Voor grote organisaties vanaf 50 werknemers is een OR verplicht. In dat geval moet de OR om advies worden gevraagd bij reorganisaties met ingrijpende gevolgen. Daarvan is bijvoorbeeld sprake als het functiehuis wijzigt (ook wel een stoelendans genoemd), er afdelingen moeten sluiten of als er relatief veel werknemers worden ontslagen.
Bij organisaties met minder dan 50 werknemers, kan de OR vrijwillig worden ingesteld. Is het (vrijwillige) instellingsbesluit gemeld aan de bedrijfscommissie? Ook dan moet de OR bij een reorganisatie van enige omvang worden betrokken.
Adviesaanvraag OR
Informeer de OR zo vroeg mogelijk over de voorgenomen reorganisatie. Maar doe dat in ieder geval op een zodanig moment dat het advies nog van wezenlijke invloed kan zijn op het te nemen besluit. De adviesaanvraag moet vergezeld gaan van een concrete beschrijving en goede onderbouwing van de reorganisatie. Hierbij moet de OR in ieder geval schriftelijk worden geïnformeerd over:
- de beweegredenen van het besluit, en;
- de verwachte gevolgen van het besluit, en
- de maatregelen die in dat verband zijn genomen.
Tip. Maak bij de adviesaanvraag gebruik van het reorganisatieplan om de OR te informeren. Weten wat er je een goed reorganisatieplan moet staan? Lees dan mijn whitepaper: Stappenplan: de reorganisatie in 10 stappen.
Overleg en advies
Voordat de OR advies mag geven over de voorgenomen reorganisatie, moet er ten minste een overlegvergadering hebben plaatsgevonden met een bestuurder en de OR.
Sluit het advies van de OR vervolgens aan op het genomen reorganisatiebesluit? Dan mag het besluit direct worden uitgevoerd. Maar wijkt het advies af, dan moet worden toegelicht waarom het advies niet is gevolgd. Bovendien moet je in dat geval wachten met de uitvoering van het besluit tot een maand nadat de OR daarvan in kennis is gesteld. Tijdens deze maand heeft de OR de mogelijkheid om beroep in te stellen bij de Ondernemingskamer.
Geheimhouding
De OR kan om alle informatie vragen die hij redelijkerwijze denkt nodig te hebben voor zijn advies. Voor de informatie waarbij leden van de OR moeten begrijpen dat deze vertrouwelijk is, geldt een geheimhouding. Bovendien kun je de OR (en eventueel de ingehuurde deskundigen) ook geheimhouding opleggen. Bij een adviesaanvraag over een voorgenomen reorganisatie is het verstandig om vooraf duidelijk te maken:
- voor welke specifieke (mondeling en schriftelijk verstrekte) informatie de geheimhouding geldt;
- hoe lang de geheimhouding duurt, en;
- ten opzichte van wie de geheimhouding niet in acht hoeft te worden genomen.
Adviesrecht PVT
Ook kleinere organisaties zonder OR moeten bij een reorganisatie rekening houden met de medezeggenschap. Heeft jouw organisatie tussen de 10 en 50 werknemers? Dan moet je een PVT instellen als de helft van de werknemers om een PVT vraagt. Of als de CAO dit voorschrijft. Het adviesrecht geldt bij besluiten die gevolgen hebben voor ten minste 25% van het personeel. Dus bijvoorbeeld als een kwart van het personeel wordt ontslagen of andere arbeidsvoorwaarden of arbeidsomstandigheden krijgt.
Heb je minder dan 10 werknemers in dienst? Dan kan vrijwillig een PVT worden ingesteld. Deze PVT heeft echter geen adviesrecht.
Overleg en advies
Voordat de PVT advies geeft, moet er minimaal 1 keer overleg zijn geweest met de PVT. Maar neemt de werkgever het advies niet over? Dan bestaat er – anders dan bij organisaties met een OR – geen verplichte opschortingstermijn. De PVT kan (namelijk) niet in beroep bij de Ondernemingskamer.
Geheimhouding
Voor de leden van de PVT geldt geen (wettelijke) geheimhouding voor informatie waarvan de leden de vertrouwelijkheid hadden moeten begrijpen. Het is daarom zeer aan te raden om hier vooraf afspraken over te maken.
Adviesrecht PV
Is er geen PVT ingesteld? En heb je tussen de 10 en 50 werknemers in dienst? Dan moet je de reorganisatie in een personeelsvergadering (PV) bespreken en de PV daarover advies vragen als de reorganisatie leidt tot bedrijfseconomisch ontslag of veranderend werk voor ten minste 25% van het personeel. Vergeet ook hier geen afspraken te maken over de geheimhouding. Houd er bovendien rekening mee dat je verplicht bent om tenminste 2 keer per jaar met de PV samen te komen.
Heb je minder dan 10 werknemers in dienst? Dan kun je vrijwillig een PV instellen. Bij een (ingrijpende) reorganisatie kun je de PV om advies vragen, maar daartoe ben je niet verplicht.
Geen (tijdig) advies? Dan afwijzing ontslagaanvraag!
Het is belangrijk dat je de medezeggenschap op tijd bij de reorganisatie betrekt. Want als je dat niet (op tijd) doet, dan weigert het UWV de ontslagaanvraag direct. Dit geldt dus niet alleen voor de grote organisaties met een OR, maar ook voor de kleinere organisaties met een PVT of een PV.